Essen is de centrale stad in het Ruhrgebied en biedt vooral veel musea, theaters en met het industriecomplex van de Zollverein-kolenmijn zelfs een Werelderfgoed. Essen is een van de tien grootste steden van Duitsland qua inwonertal. De stad is niet alleen het geografische centrum van het Ruhrgebied, maar ook het middelpunt van culturele activiteit. De verandering - weg van het industriële karakter naar een plaats van cultuur - is in de hele regio duidelijk voelbaar. Tussen Folkwang en Lichtburg De vele attracties rond het industriecomplex van de kolenmijn Zollverein, dat op de werelderfgoedlijst van de UNESCO staat, maken dit bijzonder duidelijk. Het centraal gelegen IntercityHotel Essen maakt het altijd gemakkelijk om het stadscentrum snel te bereiken, bijvoorbeeld voor een shopping spree in Essen. Vanwege de frequente lichtshows in de winkelstraten wordt Essen ook wel de "lichtstad" genoemd. Andere hoogtepunten voor activiteiten zijn het vermaarde Folkwang Kunstmuseum en de historische Lichtburg, het grootste filmpaleis van Duitsland.
